Podróż służbowa jest potocznie nazywana „delegacją„. To wyjazd pracownika na wyraźne polecenie pracodawcy w celu wykonywania zadań służbowych. Kto, kiedy i na jak długi okres czasu możesz jechać w delegację? Jakie uprawnienia przysługują Ci, udając się w podróż służbową? Jakie zadania na Tobie ciążą?
Z art. 77§1 Kodeksu Pracy wynika, że podróż służbowa to wyjazd, który spełnia łącznie 3 kryteria:
- odbywany jest na polecenie pracodawcy,
- odbywany jest w celu wykonania określonego przez pracodawcę zadania,
- odbywany jest poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.
Różnica między oddelegowaniem a podróżą służbową
- Oddelegowanie – jest gdy przedsiębiorca wyśle Cię do wykonywania pracy na określony czas do miejscowości innej niż wskazana w umowie o pracę, co wiąże się ze zmianą wskazanego w umowie miejsca wykonywania pracy. Zmiana taka następuje poprzez zastosowanie aneksu do umowy zmieniającego warunki pracy.
- Podróż służbowa – jest podróżą, którą odbywasz na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba firmy lub stałe miejsce Twojej pracy.
Jednak, jeśli jesteś osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą – podróżą służbową jest dla Ciebie wyjazd, powiązany z przedmiotem działalności gospodarczej poza miejsce jej prowadzenia. W związku z tym typową delegacją będą targi lub podpisanie umowy z klientem, ale również i szkolenia.
Polecenie wyjazdu
Podstawą formalną podróży służbowej jest polecenie wyjazdu, które określa termin, miejsce oraz zadanie tego wyjazdu. Osobą wydającą polecenie jest pracodawca. Jednym z Twoich podstawowych obowiązków zgodnie z art. 100 Kodeksu Pracy jest stosowanie się do poleceń przełożonych. Co do zasady zatem polecenie wyjazdu służbowego nie powinno się spotkać z Twoją odmową. Obowiązek ten nie dotyczy jeśli jesteś kobietą w ciąży lub jednym z rodziców opiekujących się dzieckiem do 4 roku życia.
Podróż służbowa – jak długo może trwać?
Aktualnie w przepisach prawnych nie ma regulacji, która ogranicza ilość odbywanych delegacji, czy też długość ich trwania. Dlatego też hipotetycznie możesz być wysłany w podróż służbową kilka razy w ciągu roku i odbywać je nawet przez kilka miesięcy. Zgodnie z większością ekspertów prawa pracy, delegacja nie może trwać dłużej niż 3 miesiące.
Czas pracy i odpoczynek w czasie delegacji
Do czasu pracy zalicza się w cały okres podróży służbowej pokrywający się z normalnymi godzinami Twojej pracy, odpowiadającymi Twojemu grafikowi pracy. Zaś do czasu pracy poza godzinami dolicza się jedynie ten czas, który poświęcasz na wykonywanie polecenia podczas delegacji.
Warto zauważyć, iż przemieszczanie się do miejsca oddelegowania i z powrotem poza godzinami wynikającymi z ułożenia planu Twojej pracy – nie jest czasem pracy. Zasadniczo czas, jaki przepracowałeś w trakcie podróży służbowej, pracodawca powinien rozliczać tak, jak czas przepracowany w stałym miejscu pracy.
Poza czasem pracy w delegacji należy Ci się prawo do 11 godzin nieprzerwanego wypoczynku na dobę (tj. 35 godzin w tygodniu). Jedynie w szczególnych przypadkach czas ten może zostać ograniczony do maksymalnie 24 godzin w tygodniu, jeśli w imieniu pracodawcy kierujesz zakładem pracy, w razie potrzeby prowadzenia działania ratowniczego w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia, środowiska lub usunięcia awarii oraz jeżeli następuje przejście ze zmiany na inną zmianę, zgodnie z obowiązującym Cię rozkładem czasu pracy. W sytuacji, gdy Twój wypoczynek został zakłócony (np. przez dojazd), pracodawca powinien zrekompensować Ci go w innym terminie.
Ponadto po powrocie z podróży służbowej przysługuje Ci 8 godzin odpoczynku (np. gdy wraca z niej w nocy), zanim rozpoczniesz pracę w kolejnym dniu.
Już wiesz jaka jest różnica pomiędzy delegacją i podróżą służbową. W drugiej części artykułu skupimy się na kwestii zwrotu należności kosztów podróży przez pracodawcę.
Zdjęcia: Pixabay.com
