Kobiety w pracy są chronione w szczególny sposób cały czas, nie tylko podczas ciąży i po urodzeniu dziecka. Praca ta podlega ochronie ze względu na psychofizyczne właściwości kobiet – prawo zabrania zatrudniania kobiet do wykonywania niektórych prac.
Zakaz zwolnienia kobiety w ciąży bądź podczas urlopu macierzyńskiego
Jako że kobieta będąca w ciąży bądź na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym nie może wykonywać swojej pracy dobrze albo w ogóle, pracodawca wolałby zwolnić taką pracownicę, lecz nie może tego zrobić, gdyż Kodeks Pracy zabrania zwalniania kobiet w takich sytuacjach. Istnieją jednak wyjątki, dzięki którym pracodawca może zwolnić taką pracownicę, a są to:
-Ogłoszenie przez pracodawcę upadłości
-Zwolnienie gdy pracownica jest zatrudniona na okres próbny i nie przekracza on miesiąca
Jeżeli kobieta zatrudniona jest poprzez umowę na czas określony i termin jej wygaśnięcia jest wyznaczony po zakończeniu trzeciego miesiąca ciąży, umowa ta jest przedłużana do porodu.
Jeżeli pracodawca wbrew zakazom zwolni kobietę w ciąży poniesie wtedy konsekwencje prawne.
Czas pracy ciężarnej
Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin. Kobieta ciężarna zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany związany ze zmniejszeniem czasu pracy.
Zatrudnienie kobiety w ciąży w godzinach nadliczbowych lub w godzinach nocnych jest zabronione. Ciężarnej nie wolno również delegować bez jej zgody poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy.
Zgodnie z Kodeksem Pracy pracodawca zatrudniający ciężarną w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej.
W przypadku braku takiej możliwości pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku wykonywania pracy. W tym okresie ciężarna zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia. W razie gdy zmiana warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy, skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy.
Po ustaniu przyczyn uzasadniających przeniesienie pracownicy do innej pracy, skrócenie jej czasu pracy lub zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy, pracodawca jest obowiązany zatrudnić pracownicę przy pracy i w wymiarze czasu pracy określonych w umowie o pracę.
Wykonywanie groźnych prac
Kobiety w ciąży nie mogą również wykonywać prac, które są pracami uciążliwymi, niebezpiecznymi bądź szkodliwymi dla zdrowia. Jeśli dana praca może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie ciężarnej, przebieg ciąży lub karmienie piersią, wykonywanie jej jest zabronione. Wykaz tych prac został zawarty w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Są to m.in. prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, transportem ciężarów, nożną obsługą elementów urządzeń, ręcznym przenoszeniem pod górę, oburęcznym przemieszczaniem przedmiotów, przenoszeniem materiałów ciekłych o właściwościach żrących lub szkodliwych dla zdrowia, prace w pozycji wymuszonej oraz prace w pozycji stojącej.
Niedozwolona jest także praca w mikroklimacie gorącym, zimnym lub zmiennym, prace w narażeniu na hałas lub drgania, narażające na działanie pola elektromagnetycznego lub promieniowania jonizującego, a także w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu. Zabrania się także prac w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi i grożących urazami fizycznymi lub psychicznymi. Jeśli ciężarna jest zatrudniona tego typu stanowisku, jej pracodawca ma obowiązek znalezienia innego zajęcia. Jeśli jest to niemożliwe, pracodawca jest zobowiązany do zwolnienia jej z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do dotychczasowego wynagrodzenia.
Zdjęcia: Unsplash.com
